Thành phần biệt lập trong câu được chia thành nhiều loại như thành phần tình thái, thành phần gọi – đáp… Và một thành phần cảm thán là gì? Thành phần quan trọng tạo điểm nhấn cho đoạn văn, giúp người đọc, người nghe cảm nhận được hết lời văn là thành phần cảm thán. Vậy thành phần cảm thán là gì? Hãy cùng THPT Phạm Hồng Thái tìm hiểu trong bài viết này.

Khái niệm thành phần cảm thán là gì?

• Thành phần cảm thán được dùng để bộc lộ tâm lý của người nói, người viết như cảm xúc vui, buồn, ngạc nhiên, nuối tiếc, phấn khích…
• Thành phần cảm thán không tham gia vào vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu.
• Dấu hiệu nhận biết câu có thành phần cảm thán là phía cuối từ cảm thán có dấu chấm than.

Ví dụ câu có thành phần cảm thán là gì?

Ví dụ 1: Ôi! Bầu trời đẹp quá.

Từ Ôi là thành phần cảm thán trong câu, nó thể hiện cảm xúc ngạc nhiên.

Ví dụ 2: Trời ơi! hôm nay trời nắng quá.

Thành phần cảm thán là từ trời ơi, nó thể hiện cảm xúc nóng giận.

Ví dụ 3: Chao ôi! Sao mà buồn ngủ quá.

Ví dụ 4: Ồ! đã muộn như vậy rồi sao?

Từ Ồ thể hiện cảm xúc ngạc nhiên vì thời gian trôi qua nhanh.

Dấu hiệu nhận biết các thành phần biệt lập là gì?

Dưới đây là các thành phần cảm thán và dấu hiệu nhận biết câu cảm thán :

• Để nhận biết đâu là thành phần cảm thán, các bạn cần ghi nhớ các từ cảm thán sau:
• Các từ thể hiện cảm xúc, tâm lý của người nói: ôi, than ôi, trời ơi, biết khi nào, biết chừng nào, hỡi ơi…

Hướng dẫn đặt câu có thành phần cảm thán là gì?

Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.

• Ví dụ: Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
• Không hiểu sao cứ đến lúc ấy ông Hai lại thấy buồn. (Kim Lân, Làng)

Thành phần cảm thán được dùng để bộc lộ tâm lí của ngưòi nói (vui, buồn, mừng, giận,…).

• Ví dụ: Trời ơi, dậy mau! Mưa đá! (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi) Ối chao sớm với muộn mà có ăn thua gì! (Thạch Lam, Hai đứa trẻ)

Bài tập lấy ví dụ về thành phần cảm thán là gì?

Câu hỏi: Hãy xác định thành phần cảm thán và tác dụng trong các câu sau:

• Trời ơi! Hôm nay là một ngày tồi tệ.
• Hỡi cánh rừng ghê gớm của ta ơi!
• Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu.

Câu trả lời

• Câu a: Từ cảm thán: Trời ơi. Nó thể hiện cảm xúc thất vọng.
• Câu b: Từ cảm thán: Hỡi, ơi. Thể hiện cảm xúc nhớ mong.
• Câu c: Từ cảm thán: Than ôi. Thể hiện cảm xúc tiếc nuối về một thời huy hoàng.

Một số câu hỏi câu có thành phần tình thái

Ôi là thành phần biệt lập cảm thán hay câu cảm thán

• Từ Ôi là thành phần cảm thán trong câu, nó thể hiện cảm xúc ngạc nhiên. Ví dụ 2: Trời ơi! hôm nay trời nắng quá. Thành phần cảm thán là từ trời ơi, nó thể hiện cảm xúc nóng giận

Tác dụng của thành phần cảm thán

• Dưới đây là trả lời cho câu hỏi thành phần cảm thán được sử dụng làm gì ?
• Mục đích: Dùng để bộc lộ tâm lý, cảm xúc của người nói như vui, khóc, buồn, cười…Nó thường nằm ở vị trí đầu câu.

Thành phần cảm thán ví dụ

• Có lẽ ngày mai trời sẽ mưa
• Dường như không một ai quan tâm đến điêù đó
• Gà mái chắc chắn đẻ được trứng

Ví dụ về thành phần biệt lập cảm thán

• Ví dụ 1: “U là trời! Bác hôm nay phấn khởi quá nhỉ?

==>>“U là trời” chỉ là thành phần để thể hiện cảm xúc của người nói chứ không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa trong câu và không ảnh hưởng đến nội dung câu.

• Ví dụ 2: “Phương ơi, chúng ta dừng 1 lát ở con đường phía trước nhé!”

==>>“Phương ơi” ở đây chỉ là để gọi người khác, không liên quan đến nội dung của câu.

Đặt câu có thành phần tình thái

Câu sử dụng thành phần tình thái cảm thán:

• Dường như tôi đã quên anh ấy.
• Có lẽ vì tôi mà mẹ đã khóc.

Câu sử dụng thành phần tình thái gọi đáp:

• Thưa ông, chúng tôi đã cố gắng hết sức.
• Này, đừng làm việc đó nữa.

Kết luận:

Đây là câu trả lời cho câu hỏi thành phần biệt lập cảm thán là gì? dấu hiệu nhận biết và bài tập ví dụ minh họa chi tiết nhất. Ngoài ra, Trường THPT Phạm Hồng Thái cũng đã đăng tải rất nhiều bài viết khác giải đáp các biện pháp nghệ thuật, mời các bạn tham khảo thêm. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết.