Công thức Diện tích hình Tròn & Cách tính đơn thuần Toán lớp 5

Công thức tính diện tích hình tròn là một trong những công thức cơ bản chúng ta đã được học từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Tuy nhiên, đây cũng là tri thức mới đối với những em học sinh lớp 5. Hãy cùng Trường THPT Phạm Hồng Thái tìm hiểu diện tích hình tròn là gì, công thức tính diện & cách vận dụng những bài tập, thông qua bài viết sau.

Mục lục bài viết [Ẩn]

13152731 cong thuc tinh dien tich hinh tron 13152731 cong thuc tinh dien tich hinh tron

Hình tròn là gì? Diện tích hình tròn là gì?

Hình tròn trong hình học phẳng là một hình bị giới hạn bởi một đường tròn. Trong đó, tâm, bán kính và chu vi của hình tròn chính là tâm, bán kính của đường tròn bao quanh nó. 

Diện tích hình tròn là toàn bộ phần diện tích nằm bên trong đường tròn, được nghiên cứu bởi người Hy Lạp cổ đại. Nghiên cứu chỉ ra rằng, diện tích hình tròn tỉ lệ thuận với bình phương bán kính của nó.

13152825 hinh tron 13152825 hinh tron

Công thức tính diện tích hình tròn lớp 5

Diện tích hình tròn được tính theo công thức như sau: Bán kính nhân bán kính) nhân với số pi (3,14) hay bình phương bán kính hình tròn nhân với PI.

Công thức: S = R x R x 3,14 Hoặc bạn có thể tính diện tích hình tròn khi biết đường kính bằng công thức: 

13120604 cong thucpng 13120604 cong thucpng

Trong đó:

  • S: là kí hiệu đại diện cho diện tích đường tròn
  • π: là kí hiệu sô pi, với π = 3,14
  • R: là bán kính hình tròn
  • D: là đường kính hình tròn

Công thức tính diện tích hình quạt tròn:

Diện tích của hình quạt tròn S có thể được tính bằng công thức sau:

S = (θ/2π) x πR² = R²(θ/2) – 1/2R²θ

Trong đó:

  • θ là góc tạo bởi hai bán kính (đo bằng radian).
  • R là bán kính của hình tròn.

Để tính diện tích hình quạt tròn S chắn bởi hai bán kính tạo thành góc n° trong một hình tròn bán kính R và độ dài cung tròn l, chúng ta có thể sử dụng công thức sau:

S = (n/360) x πR²

Trong đó:

  • n là góc tạo bởi hai bán kính (đơn vị đo là độ).
  • R là bán kính của hình tròn.

Ví dụ: Hãy tính diện tích một hình quạt tròn có bán kính 6cm, có số đo cung là 36 độ.

Giải: vận dụng công thức tính diện tích hình quạt tròn, ta có:

19194648 3 19194648 3

Tính chất của hình tròn lớp 5 cần nắm

Tính chất của hình tròn có thể được diễn đạt một cách ngắn gọn và súc tích hơn như sau:

  • Đường kính: Đường kính là đoạn thẳng lớn nhất đi qua hình tròn và chia nó thành hai nửa bằng nhau. Độ dài đường kính bằng gấp đôi bán kính.
  • Chu vi: Hai đường tròn bằng nhau sẽ có chu vi bằng nhau. Chu vi của một đường tròn tỷ lệ thuận với bán kính của nó.
  • Bán kính: Khi hai đường tròn bằng nhau, bán kính của chúng cũng bằng nhau và trái lại. Bán kính là đoạn thẳng từ tâm tới bất kỳ điểm nào trên phố tròn.
  • Góc tại tâm: Góc tại tâm của đường tròn là 360 độ, tức là một vòng tròn đầy đủ.
  • Tiếp tuyến: Hai tiếp tuyến được vẽ từ một điểm bên ngoài trên phố tròn sẽ có độ dài bằng nhau. Một tiếp tuyến tạo thành góc vuông với bán kính tại điểm tiếp xúc.
  • Đối xứng: Đường tròn có tính đối xứng, có trục đối xứng đi qua tâm và tất cả những điểm trên phố tròn sẽ có một điểm đối xứng so với tâm.

Hướng dẫn cách tính diện tích hình tròn

1. Tính diện tích hình tròn theo bán kính

Bước 1: trước hết, xác định bán kính của hình tròn

Bán kính là khoảng cách không đổi từ tâm tới cạnh của hình tròn. Hay nói cách khác bán kính chính là 1 nửa đường kính của hình tròn.

Thông thường đề bài sẽ cho sẳn bán kính. nếu như không cũng sẽ cho đường kính để bạn suy ra được bán kính. Giả sử, đề bài cho bạn bán kính là 6 cm. 

13131326 1 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh 13131326 1 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh

Bước 2: Tiếp theo, bạn tính bình phương bán kính

Tiếp tục, bạn thay r vào công thức tính diện tích hình tròn: A = π. r. r = 

13124440 anh 13124440 anh

 

Theo như giả sử trên, hình tròn có bán kính là 6 cm (r = 6). Suy ra:

13124946 r 36 13124946 r 36

 

13131339 2 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh 13131339 2 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh

Bước 3: Sau đó, nhân với hệ số pi

Pi (π) là 1 hằng số đại diện cho tỉ lệ giữa chu vi và đường kính hình tròn. Pi được ký hiệu bằng chữ cái Hy lạp và sắp bằng trị giá 3,14. 

Với ví dụ trên, đường tròn có bán kính r = 6 thì diện tích hình tròn được tính như sau:

13125703 dien tich hinh tron 13125703 dien tich hinh tron

 

 

13131400 3 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh 13131400 3 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh

Bước 4: Cuối cùng, trình bày đáp án

Lưu ý khi đơn vị của diện tích luôn luôn kèm theo dấu bình phương hay còn được gọi là vuông. Ví dụ như bán kính được tính bằng xăng-ti-mét, diện tích sẽ là xăng-ti-mét vuông. Ngoài ra, bạn cũng có thể trình bày đáp án theo 2 cách:

Đối với hình tròn có bán kính 6 cm, diện tích sẽ là:

13130550 kq 13130550 kq

13131413 4 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh 13131413 4 tinh dien tich hinh tron theo ban kinh

2. Tính diện tích hình tròn theo đường kính

Cách tính diện tích hình tròn khi biết đường kính lớp 5:

Bước 1: Trước tiên, đo hay viết lại đường kính

Trong một vài bài toán, đề sẽ không cho sẳn bán kính mà cho đường kính để từ đó suy ra bán kính. Bạn có thể sử dụng thước đo đường kính nếu như nó được vẽ trong sơ đồ bài toán. 

Giả sử, bạn có đường kính của hình tròn là 20 cm.

13134107 1 tinh dien tich theo duong kinh 13134107 1 tinh dien tich theo duong kinh

Bước 2: Tiếp theo, chia đôi đường kính

Theo khái niệm, đường kính dài bằng 2 lần bán kính. Bạn chỉ việc lấy đường kính chia 2 là ra bán kính. 

Theo ví giả sử trên, hình tròn có đường kính 20 cm sẽ cho ra bán kính là 20/2 = 10 cm.

13134116 2 tinh dien tich theo duong kinh 13134116 2 tinh dien tich theo duong kinh

Bước 3: Sau đó, vận dụng công thức dính diện tích cơ bản

Sau khi tính được bán kính từ đường kính, bạn vận dụng vào công thức tính diện tích hình tròn. Sau đó gán những trị giá của bán kính, ta được: 

13133025 1 13133025 1

 


 

13134130 3 tinh dien tich theo duong kinh 13134130 3 tinh dien tich theo duong kinh

Bước 4: Cuối cùng, trình bày trị giá của diện tích

Đơn vị diện tích của hình tròn sẽ được trình bày đồng hành với dấu “bình phương”.

Trong ví dụ này, đường kính được tính bằng cm -> bán kính cũng được tính bằng cm. Vậy nên, diện tích hình tròn sẽ được tính theo cm vuông, tức là: 

13133525 2 13133525 2

 

Hay bạn cũng có thể thay số pi để tính ra kết quả: 

13133713 kq 13133713 kq

 

13134217 4 tinh dien tich theo duong kinh 13134217 4 tinh dien tich theo duong kinh

3. Tính diện tích hình tròn theo chu vi

Bước 1: Trước tiên, tìm hiểu về công thức biến đổi

Bạn có thể sử dụng công thức biến đổi để tìm diện tích hình tròn nếu như đã biết chu vi của nó. Đối với công thức biến đổi này bạn không cần phải tìm bán kính mà nó sẽ gán thẳng trị giá chu vi để tính diện tích.

Công thức tính diện tích hình tròn theo chu vi:

13134802 cong thuc tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13134802 cong thuc tinh dien tich hinh tron theo chu vi

 

 

13145248 1 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145248 1 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

Bước 2: Sau đó, đo hoặc viết ra chu vi 

Trong một số trường hợp bạn sẽ không thể nào đo chuẩn xác đường kính hay bán kính được. Ví dụ đối với một số vật thể có hình tròn như 1 chiếc chảo nướng pizza hay chảo rán bạn có thể sử dụng thước dây để đo chu vi vì nó chuẩn xác hơn rất nhiều việc bạn đo đường kính. 

Giả sử bạn có hình tròn (hay một vật hình tròn) với chu vi là 42 cm.

13145300 2 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145300 2 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

Bước 3: Tiếp theo, sử dụng mối quan hệ giữa chu vi và bán kính để biến đổi công thức

Chu vi của một đường tròn bằng pi nhân với đường kính (C = π.d) d = 2r. Từ đó suy ra: C = π.2.r, ta có:

13140147 cong thuc 13140147 cong thuc

 

 

 

13145314 3 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145314 3 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

Bước 4: Tiếp tới, thay vào công thức tính diện tích hình tròn

Nhằm tận dụng mối quan hệ giữa chu vi và bán kính, bạn thay vào công thức biến đổi để ra được kết quả như sau:

13140730 cong thuc 13140730 cong thuc

 

 

 

 

13145327 4 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145327 4 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

Bước 5: Kế tiếp, vận dụng công thức biến đổi để tính diện tích 

Bạn tiến hành gán chu vi vào công thức biến thay đổi vì sử dụng công thức có chứa bán kính. Trong ví dụ này, bạn gắn chu vi là 20 cm vào để ra được kết quả như dưới đây:

13141147 gan chu vi 13141147 gan chu vi

 

 

 

 

 

 

13145338 5 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145338 5 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

Bước 6: Đưa ra đáp án cuối cùng

 Bạn có thể trình bày đáp số theo 2 cách. Hai cách này đều đúng nhưng tuỳ theo yêu cầu của đề bài mà bạn nên trình bày cho thích hợp.

13141539 vi du 13141539 vi du

13145352 6 tinh dien tich hinh tron theo chu vi 13145352 6 tinh dien tich hinh tron theo chu vi

4. Tính diện tích hình tròn bằng hình quạt

Bước 1: Trước tiên, xác định thông tin đã biết

Một số bài toán sẽ cho bạn số liệu về hình quạt của hình tròn, sau đó đề bài sẽ yêu cầu bạn tính diện tích toàn phần của hình tròn đó. Một số đề khác lại cho những thông tin tương tự như: Một hình quạt của hình tròn O có diện tích là 15 π (cm2). Hãy tính diên tích của hình tròn tâm O.

13145554 1 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145554 1 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Bước 2: Sau đó, xác định hình quạt đã cho 

Hình quạt là 1 phần chia của hình tròn và được xác định bằng cách vẽ 2 đường bán kính từ tâm tới cạnh của đường tròn. lúc đó khoảng trống giữa hai bán kính đó chính là hình quạt.

13145604 2 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145604 2 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Bước 3: Tiếp theo, tính góc ở tâm của hình quạt

Tới đây, bạn sử dụng thước đo góc để đo góc giữa tạo ra bởi 2 bán kính. Cách đo như sau: Bạn đặt cạnh đáy của thước đo góc dọc theo 1 đường bán kính, trung tâm của thước trùng với tâm hình tròn lúc đó số đo góc là vị trí của bán kính thứ 2 tạo thành hình quạt.

  • Lưu ý, bạn hãy đo đúng góc nhỏ giữa 2 bán kính chứ không phải đo góc lớn hơn nằm phía ngoài. Thường thì tổng của góc nhỏ và góc lớn sẽ là 360 độ.
  • Trong một số bài toán, đề bài sẽ cho sẳn số đo góc. Ví dụ: “Góc ở tâm của hình quạt là 45 độ”, nếu như như không có số liệu, bạn phải tiến hành đo.

13145619 3 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145619 3 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Bước 4: Tiếp tới, vận dụng công thức biến đổi để tính diện tích 

Khi đã biết diện tích của hình quạt và số đo góc ở tâm, bạn có thể vận dụng công thức biến đổi để tìm diện tích của hình tròn như sau:

13143402 cong thuc bien doi de tinh dien tich 13143402 cong thuc bien doi de tinh dien tich

 

 

 

13145632 4 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145632 4 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Bước 5: Kế tiếp, nhập những trị giá mà bạn biết và tính diện tích 

Giả sử, bạn có góc ở tâm là 45 độ, diện tích hình quạt là 15 π. Sau đó, bạn thay vào công thức để ra kết quả như sau:

13143728 nhap gia tri 13143728 nhap gia tri

 

 

 

 

13145645 5 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145645 5 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Bước 6: Đưa ra đáp án là xong 

Trong ví dụ đã cho, hình quạt bằng 1/8 diện tích toàn phần của hình tròn. Từ đó suy ra diện tích toàn phần của hình tròn là 120π (cm2) hay 120 x 3.14 = 376,8 (cm2)

13145705 6 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat 13145705 6 tinh dien tich hinh tron bang hinh quat

Một số bài tập tính diện tích hình tròn lớp 5

1. Bài tập tính diện tích hình tròn có lời giải

Câu 1: Tính diện tích hình tròn có bán kính bằng 5cm.

Giải: Diện tích hình tròn là: 5 x 5 x 3,14 = 78,5 (cm2)

Câu 2: Tính diện tích hình tròn có đường kính d=12cm

Giải: Bán kính hình tròn là: 12 : 2 = 6 (cm) -> Diện tích hình tròn là: 6 x 6 x 3,14 = 113,04 (cm2)

Câu 3: Tính diện tích hình tròn có chu vi bằng 31,4cm.

Giải: Bán kính hình tròn là: 31,4 : 3,14 : 2 = 5 (cm) -> Diện tích hình tròn là: 5 x 5 x 3,14 = 78,5 (cm2)

Câu 4: Cho hình tròn C có đường kính d = 16 cm. Hãy tính S(diện tích) hình tròn C?

Giải: Ta có, bán kính bằng một nữa đường kính theo công thức: R = d/2

<=> R = 16/2 = 8 cm

13150407 cau 4 13150407 cau 4

 

 

Câu 5: Tính diện tích toàn bộ hình vẽ bên dưới?

13150656 de cau 5 13150656 de cau 5

Giải: Ta thấy, diện tích của hình trên bao gồm diện tích 2 nữa hình tròn bán kính r =7 cm và diện tích của hình chữ nhật kích thước 10×7 cm.

13150713 giai cau 5 13150713 giai cau 5

Câu 6: Tính S hình tròn, biết nếu như tăng đường kính đường tròn lên 30% thì DT hình tròn tăng thêm 20 cm2

Giải: nếu như tăng đường kính của hình tròn lên 30% thì bán kính cũng tăng 30%

Số % S(diện tích) được tăng thêm là:

13150938 cau 6 13150938 cau 6

 

 

Vậy diện tích hình tròn ban đầu là: 20×100/69 = 29,956 cm2

Câu 7: Cho hình vuông có cạnh 5cm nội tiếp đường tròn (O). Hãy tính độ dài đường tròn (O) và diện tích hình tròn (O).

Lời giải:

230316T1503 868 230316T1503 868

Gọi hình vuông nội tiếp đường tròn (O) là ABCD lúc đó:

230316T1503 564 230316T1503 564

Xét tam giác ABC vuông tại B ta có:

230316T1503 740 230316T1503 740

Vậy bán kính đường tròn là:

230316T1503 915 230316T1503 915

Chu vi đường tròn là:

230316T1503 661 230316T1503 661

Diện tích hình tròn là:

230316T1503 837 230316T1503 837

230316T1503 112 230316T1503 112

Câu 8: Cho đường tròn (O, 10 cm) , đường kính AB. Điểm M ∈ (O) sao cho

Tính diện tích hình quạt AOM.

Lời giải:

230316T1503 435 230316T1503 435

230316T1503 611 230316T1503 611

Câu 9: Biết rằng độ dài cung tròn có số đo 60° là π. Tính diện tích hình quạt tròn có số đo 30°

A. 2π

B. 4π

C. 5/2 π

D. 3/2 π

Lời giải:

230316T1503 533 230316T1503 533

chọn lựa đáp án D.

Câu 10: Biết diện tích hình quạt cung n° là 120 . Tính diện tích hình quạt của cung 2n°?

A. 240

B.120

C. 480

D. 360

Lời giải:

230316T1503 708 230316T1503 708

chọn lựa đáp án A.

Câu 11: Một hình quạt có chu vi bằng 28 (cm) và diện tích bằng 49 (cm2). Bán kính của hình quạt bằng?

A. R = 5 (cm)

B. R = 6 (cm)

C. R = 7 (cm)

D. R = 8 (cm)

Lời giải:

230316T1503 884 230316T1503 884

Vậy R = 7 (cm)

Đáp án cần chọn lựa là: C

Câu 12: Cho đường tròn (O) đường kính AB = 2√2 cm. Điểm C ∈ (O) sao cho

230316T1503 160 230316T1503 160

= 30°. Tính diện tích hình giới hạn bởi đường tròn (O) và AC, BC

230316T1503 805 230316T1503 805

Lời giải:

230316T1503 658 230316T1503 658

230316T1503 834 230316T1503 834

230316T1503 580 230316T1503 580

230316T1503 755 230316T1503 755

Đáp án cần chọn lựa là: A

2. Bài tập tính diện tích hình tròn không có lời giải

Câu 1: Tính diện tích của hình tròn có bán kính bằng 3cm.

Câu 2: Tính diện tích của hình tròn biết đường kính bằng 16m.

Câu 3: Một hình tròn có chu vi bằng 18,584cm. Tính diện tích của hình tròn đó.

Câu 4: Một hình tròn có chu vi bằng 8,42 dm. Tính diện tích của hình tròn đó.

Câu 5: Tính diện tích hình tròn biết độ dài đường kính bằng độ dài cạnh hình vuông có chu vi bằng 30cm.

Câu 6: Tính diện tích hình tròn biết độ dài bán kính bằng chiều rộng của hình chữ nhật có chu vi bằng 30cm và chiều dài bằng 12cm.

Trên đây là công thức diện tích hình Tròn & cách tính diện tích hình Tròn đơn thuần mà lực lượng Trường THPT Phạm Hồng Thái chúng tôi đã tổng hợp được. Mong rằng thông qua bài viết này những bạn có thể tính được diện tích hình Tròn một cách dễ dàng.

999+ tài khoản Chat GPT miễn phí, Acc OpenAI Free 100% đăng nhập thành công


Tags:
công thức tính diện tích hình tròntính diện tích hình tròn có đường kính d=12cmcách tính diện tích hình tròn khi biết đường kính lớp 5tính diện tích hình tròn có đường kínhgiảng giải diện tích hình tròncông thức tính chu vi

Related Posts

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *