Các loài thực vật sinh sản hữu tính thì hình thức sinh sản chính là sử dụng hạt cây để di trì nòi giống cho thế hệ sau. Vậy những điều kiện cần cho hạt nảy mầm? Câu trả lời sẽ được thuvienhoidap.net giải thích chi tiết trong bài viết thuộc chủ đề sinh học này.

Liệt kê những điều kiện cần cho hạt nảy mầm

Hạt muốn nảy mầm và phát triển thành cây con thì phải đáp ứng các điều kiện gồm: chất lượng hạt giống, điều kiện độ ẩm, nhiệt độ, không khí thích hợp. Đây là 4 yếu tố chính, ngoài ra các yếu tố phụ như sau khi gieo hạt phải chăm sóc như xới đất, chống úng, chống hạn, chống rét và gieo hạt đúng thời vụ. 

a – Chất lượng hạt giống

Đây là điều kiện quan trọng nhất, ảnh hưởng đến tỉ lệ hạt nảy mầm cao hay thấp, ngoài ra quá trình chọn hạt giống cũng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây trồng.

Hạt có chất lượng tốt là hạt được chọn lựa kỹ, bảo quản trong điều kiện tốt giúp hạt không bị sâu bệnh, nấm mốc… Nếu hạt bảo quản trong điều kiện có độ ẩm quá cao hoặc quá thấp thì tỉ lệ hạt cây nảy mầm rất thấp. Vì vậy mà ông cha ta từng nói “ nhất giống, nhì phân” cho thấy được tầm quan trọng của việc lựa chọn hạt giống trong nông nghiệp.

b – Điều kiện nhiệt độ

Tất cả các loại hạt đều có khoảng nhiệt độ tối ưu cho sự nảy mầm. Nhiệt độ tối thiểu là nhiệt độ thấp nhất mà hạt có thể nảy mầm hiệu quả. Nhiệt độ tối đa là nhiệt độ cao nhất mà hạt có thể nảy mầm. 

Bất cứ điều kiện nhiệt độ cao hơn hoặc thấp hơn nhiệt độ giới hạn của loại hạt giống đó đều có thể làm hỏng hạt hoặc khiến chúng rơi vào trạng thái ngủ đông. Ở nhiệt độ tối ưu, sự nảy mầm nhanh chóng và đồng đều.

Ví dụ nhiệt độ nảy mầm của một số loại cây trồng là:

• Cây cà chua nảy mầm ở mức nhiệt độ tối ưu là 29°C, mức nhiệt thấp nhất là 10°C, cao nhất là 35°C

Cây dưa chuột nảy mầm ở mức nhiệt tối ưu là 35°C, mức nhiệt thấp nhất là 15,5°C.

c – Độ ẩm

Tất cả các loại hạt đều cần độ ẩm thích hợp để bắt đầu các quá trình bên trong dẫn đến hiện tượng nảy mầm. Độ ẩm của đất phụ thuộc vào loại đất đó là đất gì? có độ tơi xốp không, nhiệt độ, ánh sáng và lượng nước cũng ảnh hưởng đến độ ẩm của đất và tác động trực tiếp đến quá trình nảy mầm của hạt.

d – Không khí ( oxi)

Tương tự như các loài động vật, cây cũng hô hấp và hạt muốn nảy mầm cũng cần điều kiện oxi đầy đủ. Chúng cần oxy và tạo ra carbon dioxide (CO2 ). Carbon dioxide này cần để có thể di chuyển khỏi hạt. Nếu đất hoặc giá thể không được thông khí tốt do bị ngập úng hoặc nén chặt, CO2 sẽ không phân tán và hạt giống có thể bị chết ngạt.

e – Các điều kiện ảnh hưởng đến quá trình nảy mầm của hạt khác

Ngoài 4 yếu tố chính trên, thì các yếu tố sau cũng tác động ít hoặc nhiều gồm:

Ánh sáng 

Không phải tất cả các loại hạt điều cần ánh sáng để hạt có thể nảy mầm được. Hầu hết các hạt nảy mầm tốt nhất trong điều kiện tối và thậm chí có thể bị ánh sáng ức chế. Tuy nhiên, một số loài hạt cần ánh sáng để nảy mầm. Nên yếu tố ánh sáng chỉ là yếu tố phụ và còn tùy thuộc vào loại hạt giống.

Lượng nước quá nhiều hoặc quá ít

Tưới nước quá nhiều khiến cây không đủ oxy. Việc gieo hạt quá sâu khiến chúng sử dụng hết năng lượng dự trữ trước khi lên mặt đất. Điều kiện khô có nghĩa là cây không có đủ độ ẩm để bắt đầu quá trình nảy mầm và tiếp tục.

Gieo hạt đúng mùa vụ

Mỗi loại cây trồng đều thích hợp với kiểu thời tiết nhất định trong năm, vì vậy việc xác định đúng thời gian thích hợp để gieo hạt sẽ tăng khả năng nảy mầm cho hạt và tốn ít chi phí chăm sóc.

Kết luận: Đây là đáp án cho câu hỏi những điều kiện cần cho hạt nảy mầm là gì chi tiết và đầy đủ nhất.