Tính chất cơ bản của từ trường là gì? Các bạn đã nghe và biết từ trường là gì nhưng có thể chưa hiểu rõ những tính chất cơ bản của từ trường. Hãy cùng THPT Phạm Hồng Thái tìm hiểu kiến thức vật lý này nha.
Từ trường là gì?
Từ trường là một dạng vật chất tồn tại trong không gian mà biểu hiện cụ thể là sự xuất hiện của lực từ tác dụng lên một dòng điện hay một nam châm đặt trong đó.
Cách kiểm tra và xác định từ trường
- Để phát hiện sự tồn tại của từ trường trong một khoảng không gian nào đó, người ta sử dụng kim nam châm nhỏ, đặt tại những vị trí bất kỳ trong khoảng không gian ấy.
- Nếu không có tác dụng của từ trường của một dòng điện hay một nam châm thì kim nam châm nói trên luôn nằm theo hướng Nam – Bắc.
- Khi có tác dụng của từ trường của một dòng điện hay một nam châm, kim nam châm nói trên sẽ quay đến một vị trí cân bằng xác định. Vị trí này tùy thuộc vào chỗ đặt kim nam châm trong từ trường.
- Theo quy ước thì hướng của từ trường tại một điểm là hướng Nam – Bắc của kim nam châm nằm cân bằng tại điểm đó.
Đường sức từ là gì?
Để biểu diễn về mặt hình học sự tồn tại của từ trường trong không gian, người ta đưa ra khái niệm đường sức từ
Đường sức từ là những đường vẽ ở trong không gian có từ trường sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có phương trùng với phương của từ trường tại điểm đó.
Đường sức từ có thể được vẽ bằng kim la bàn: Kim la bàn nên được đặt trên một mảnh giấy gần nam châm. Kiểm tra hướng mà kim la bàn chỉ và đánh dấu hướng. Di chuyển kim la bàn đến các vị trí khác nhau và đánh dấu các hướng. Nối các điểm cho thấy đường sức từ.
Cách xác định chiều đường sức từ là gì?
Để bàn tay phải sao cho ngón cái nằm dọc theo dây dẫn và chỉ theo chiều dòng điện, khi đó các ngón kia khum lại cho ta chiều của các đường sức từ. Đây là quy tắc nắm tay phải để xác định chiều của từ trường.
Các đường sức từ của dòng điện tròn có chiều đi vào mặt Nam và đi ra từ mặt Bắc của dòng điện tròn ấy.
Tham khảo thêm: Công của lực điện là gì
Những tính chất cơ bản của từ trường
- Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức từ trường.
- Các đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở hai đầu.
- Chiều của các đường sức từ tuân theo những quy tắc xác định gồm quy tắc nắm tay phải, quy tắc vào nam ra bắc.
- Người ta quy ước vẽ các đường sức từ sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì các đường sức từ mau và chỗ nào từ trường yếu thì các đường sức từ thưa.
- Hướng của từ trường là phương tiếp tuyến của đường sức tại một điểm bất kỳ trong không gian. Một la bàn nhỏ sẽ chỉ theo hướng của đường trường.
- Cường độ của từ trường tỷ lệ thuận với độ gần của các đường sức từ. Nó tỷ lệ chính xác với số dòng trên một đơn vị diện tích vuông góc với các dòng đường sức từ (được gọi là mật độ hạt).
- Các đường sức từ không bao giờ có thể cắt nhau, nghĩa là từ trường là duy nhất tại bất kỳ điểm nào trong không gian.
- Các đường sức từ là liên tục, tạo thành các vòng khép kín không có điểm đầu hoặc điểm cuối. Chúng đi từ cực bắc đến cực nam.
- Từ trường càng mạnh ở các cực vì các đường sức ở gần các cực dày đặc hơn.
- Đường sức từ được biểu diễn bằng một véc tơ.
- Từ trường được biểu diễn bằng cách sử dụng các đường sức từ.
- Cường độ của từ trường còn được gọi là cảm ứng từ hoặc mật độ từ thông.
- Từ trường trong một vùng không gian bằng nhau nếu cường độ và hướng của nó là như nhau tại tất cả các điểm trong khoảng không gian đó.
- Các đường sức từ trường tồn tại bên trong mọi vật liệu bị nhiễm từ.
- Vùng không gian không có từ trường thì không có đường sức từ.
- Các đường sức từ có xu hướng đẩy nhau nên lực đẩy giữa các cực giống nhau.
- Các đường sức từ có thể đi vào hoặc đi ra khỏi bề mặt ở bất kỳ góc độ nào.
- Các đường sức từ có xu hướng co lại theo phương dọc giống như một sợi dây đàn hồi bị kéo căn sinh ra lực hút giữa các cực trái dấu.
- Số đường sức từ trên một đơn vị diện tích tại một điểm cho biết độ lớn của từ trường tại điểm đó.
Trên đây là đáp án cho câu hỏi những tính chất cơ bản của từ trường là gì mà các bạn có thể tham khảo thêm.