Có nhiều khái niệm đơn vị trong vật lý như cường độ âm thanh, hiệu suất, công suất… Có một đơn vị tương đối đặc biệt thường xuất hiện trong các kỳ thi vật lý quan trọng là bước sóng. Vậy bước sóng là gì? hãy cùng thuvienhoidap.net tìm hiểu chủ đề vật lý này nha.
Định nghĩa bước sóng là gì?
Bước sóng là quãng đường mà sóng truyền được trong một chu kỳ. Hay nói một cách chi tiết thì bước sóng là khoảng cách giữa các điểm trùng nhau (các đỉnh kề nhau) trong các chu kỳ liền kề của tín hiệu dạng sóng truyền trong không gian hoặc dọc theo một sợi dây.
Bước sóng tỉ lệ nghịch với tần số, liên quan đến số chu kỳ sóng trong một giây. Tín hiệu có tần số càng cao thì bước sóng càng ngắn.
Bước sóng có ký hiệu là λ ( đọc là lambda, một ký hiệu trong bảng chữ cái Hy Lạp )
Công thức tính bước sóng
Bước sóng có thể được tính bằng cách chia vận tốc của sóng cho tần số của nó.
λ = v/f = v.T
Trong đó:
- λ đại diện cho bước sóng, tính bằng mét.
- V là vận tốc sóng, được tính như mét mỗi giây (MPS).
- f là viết tắt của tần số, được đo bằng hertz (Hz).
- T: là chu kỳ
Những khái niệm khác liên quan đến bước sóng
Bước sóng ánh sáng là gì?
Ánh sáng khả kiến có bước sóng trong khoảng 400 đến 700 nanomet (nm) hoặc 4,00 × 10⁻⁷ đến 7,00 × 10⁻⁷ m, nằm giữa tia hồng ngoại có bước sóng dài hơn và tia cực tím có bước sóng ngắn hơn.
Bước sóng ánh sáng có tần số khoảng 430 đến 750 terahertz (THz).
Bước sóng của ánh sáng truyền theo phương ngang.
Bước sóng hồng ngoại là gì?
Tia hồng ngoại có bước sóng dài hơn ánh sáng nhìn thấy và gần với phần màu đỏ của quang phổ ánh sáng nhìn thấy. Bước sóng tia hồng ngoại nằm trong khoảng từ 750 nm đến 1 mm. Bức xạ hồng ngoại không thể nhìn thấy nhưng có thể cảm nhận được dưới dạng nhiệt.
Ánh sáng trắng có bước sóng bằng bao nhiêu?
Bước sóng của ánh sáng trắng từ 400 đến 750 nm. Khi màu trắng đi qua lăng kính, quang phổ ánh sáng được tạo thành do sự khúc xạ của các bước sóng khác nhau qua các góc khác nhau.
Tia tử ngoại có bước sóng là gì?
Ánh sáng tia tử ngoại trải dài từ cuối vùng nhìn thấy và vùng tia X trong quang phổ điện từ. Nó có tên vì nó là ánh sáng gần nhất với phần tím của ánh sáng nhìn thấy và bước sóng tia tử ngoại từ 10 đến 400 nm.
Ánh sáng đỏ và ánh sáng cam có bước sóng bao nhiêu?
Ánh sáng đỏ và ánh sáng cam có bước sóng tương ứng nằm trong khoảng từ 750 đến 610nm và 610 đến 590nm được quan sát tự nhiên nhất khi mặt trời mọc và lặn. Điều này là do các bước sóng liên quan của màu đỏ và cam từ ánh sáng mặt trời không được bầu khí quyển phân tán đúng cách trong thời gian này.
Bước sóng của ánh sáng vàng là gì
Ánh sáng vàng có bước sóng từ 590 đến 570 nm. Ánh sáng vàng do đèn natri áp suất thấp phát ra.
Bước sóng của ánh sáng xanh lục là gì?
Màu xanh lục, có bước sóng kéo dài từ 570 đến 500 nm, có thể được nhìn thấy rõ trên cỏ và lá. Cỏ phản xạ bước sóng màu xanh lá cây và hấp thụ tất cả các bước sóng khác và do đó có màu xanh lục.
Bước sóng của ánh sáng xanh là gì?
Ánh sáng xanh có bước sóng từ 500 đến 450 nm. Khí quyển phân tán các bước sóng ngắn hơn một cách hiệu quả và do đó bước sóng tương ứng với màu xanh lam bị phân tán hiệu quả bởi khí quyển. Đó là lý do tại sao bầu trời có màu xanh lam khi chúng ta nhìn lên nó.
Bước sóng ánh sáng màu chàm và ánh sáng màu tím là gì?
Với bước sóng từ 450 đến 425 nm, màu chàm là màu nằm giữa màu cơ bản là xanh lam và màu tím trong 7 sắc cầu vồng. Màu tím có bước sóng từ 425 đến 400 nm là ánh sáng nhìn thấy có bước sóng ngắn nhất.
Nó có bước sóng ngắn hơn và do đó bị phân tán hiệu quả hơn bởi bầu khí quyển. Nhưng vì mắt chúng ta nhạy cảm với màu xanh lam nên bầu trời có màu xanh lam chứ không phải màu chàm hoặc tím.
Bước sóng được đo như thế nào?
Các dụng cụ như máy đo quang phổ hoặc máy phân tích quang phổ có thể được sử dụng để phát hiện các bước sóng trong phổ điện từ.
Bước sóng được đo bằng các loại đơn vị như km (km), mét (m), milimet(mm), micromet (μm) hoặc các đơn vị nhỏ hơn như nanomet (nm), picometers (pm) và femtometers (fm).
Khoảng cách giữa các lần lặp lại trong các sóng cho biết vị trí của bước sóng trên phổ bức xạ điện từ, bao gồm sóng vô tuyến trong dải âm thanh và sóng trong dải ánh sáng nhìn thấy.
Mối quan hệ giữa tần số và bước sóng
Bước sóng và tần số của ánh sáng có quan hệ mật thiết với nhau: Tần số càng cao thì bước sóng càng ngắn và tần số càng thấp thì bước sóng càng dài. Có nghĩa là bước sóng tỉ lệ nghịch với tần số.
Năng lượng của sóng tỉ lệ thuận với tần số nhưng tỉ lệ nghịch với bước sóng. Điều đó có nghĩa là năng lượng càng lớn, tần số càng lớn và bước sóng càng ngắn. Với mối quan hệ giữa bước sóng và tần số, bước sóng ngắn có nhiều năng lượng hơn bước sóng dài.
Sóng điện từ luôn truyền với tốc độ như nhau: 299.792 km / giây (kps). Trong phổ điện từ, có vô số loại sóng với tần số và bước sóng khác nhau. Tuy nhiên, tất cả chúng đều liên quan đến một phương trình: Tần số của bất kỳ sóng điện từ nào nhân với bước sóng của nó bằng tốc độ ánh sáng.
Sóng cơ là gì?
Để hiểu rõ hơn về khái niệm bước sóng, các bạn cần phải hiểu rõ sóng cơ là gì? có bao nhiêu loại sóng cơ.
Khái niệm sóng cơ là gì?
Sóng cơ là dao động lan truyền trong một môi trường, sóng cơ thường được sử dụng để mô tả tín hiệu âm thanh hoặc tín hiệu điện từ theo chu kỳ vì mỗi tín hiệu tương tự như sóng trong một vùng nước.
Phân loại các dạng sóng cơ
Có 4 loại sóng cơ chính gồm:
a – Sóng ngang
Sóng ngang hay còn được gọi là sóng vuông là loại sóng mà trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng.
Nó được gọi là sóng ngang bởi vì đồ thị của một sóng ngang cho thấy các góc nhọn, góc vuông.
b – Sóng dọc
Sóng dọc hay còn gọi là sóng hình sin là loại sóng mà trong đó các phần tử của môi trường dao động theo phương trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc có thể được tìm thấy trong sóng âm thanh, sóng ánh sáng và sóng nước.
c – Sóng tam giác
Trong sóng này, điện áp tăng trên một đường thẳng cho đến khi nó đạt giá trị cực đại và sau đó nó giảm trên một đường thẳng. Nếu điện áp về 0 và bắt đầu tăng trở lại, sóng tam giác là một dạng của dòng điện một chiều (DC).
Tuy nhiên, nếu điện áp vượt quá giá trị 0 và đi theo chiều âm trước khi nó bắt đầu tăng trở lại, thì sóng tam giác là một dạng của dòng điện xoay chiều (AC).
d – Sóng răng cưa
Sóng răng cưa là sự lai tạo của sóng tam giác và sóng ngang. Trong hầu hết các sóng răng cưa, điện áp tăng theo đường thẳng cho đến khi nó đạt đến điện áp đỉnh, và sau đó điện áp giảm ngay lập tức hoặc gần như ngay lập tức về 0 và lặp lại ngay lập tức.
Kết luận: Đây là đáp án cho câu hỏi bước sóng là gì? Đơn vị và công thức tính bước sóng chi tiết nhất.
